Pages

Saturday, March 30, 2013

Trung tâm trình diễn nghệ thuật Lincoln Center (P1)

Ảnh chụp về đêm ở Josie Robertson Plaza, là quảng trường có vòi phun nằm giữa ba nhà hát lớn nhất của Trung tâm Trình diễn nghệ thuật Lincoln Center (Lincoln Center of Performing Arts) của Mahattan.

Mỗi học kì, sinh viên trong chương trình Honors của St. John's University được tặng cho một vé đi xem nhà hát. Tất nhiên, vé tặng thì không làm sao có chỗ ngồi đẹp nhất được, nhưng thiết kế của khán phòng nhà hát thì bao giờ cũng cho đến cái người ngồi ngoài rìa hàng sau cùng cũng không phải tủi thân. Mặc dù trường chỉ mua về vé giá rẻ và tặng lại, nhưng không phải vé rẻ của một chương trình bá vơ bá vất, hay vẫn còn đang trong quá trình khẳng định tên tuổi đâu. Các tiết mục là những vở kinh điển, được chọn nhằm giới thiệu khái quát cho sinh viên về đặc trưng của nghệ thuật sân khấu. Về thể loại cũng cân bằng opera, ballet, và nhạc giao hưởng. Mỗi thứ Thảo đều đã đi một màn, nên đã đặt chân vào cả ba nhà hát chính của Lincoln Center.

Trong ba tiết mục thì vở opera Don Carlos thấy tập trung và hăng hái nhất :). Đi xem opera cứ phải lo vì trình độ kém mà không thưởng thức được, tuy nhiên trong khán phòng người ta cho thêm phụ đề tiếng Anh dịch từ tiếng Ý hoặc tiếng Pháp. Vì thế có thể thoải mái ngồi dựa vào ghế như đọc một quyển sách. Opera là nghệ thuật sân khấu ra đời từ thời chưa phát minh ra micro, thế nên trong khán phòng cực rộng cũng không trang bị micro làm gì. Giọng ca tưởng không thể hiện hữu trên trần thế kia, vẫn rõ ràng là phát ra từ miệng người ca sĩ. Thảo vẫn thấy nghe hát live dù không chỉnh sửa hay hơn trong phòng thu nhiều, mà bây giờ là giọng live không phải qua một lớp thu thanh nào cả.

Có nhiều nhạc sĩ thử viết opera bằng tiếng Anh nhưng không thành công. Lí do là nguyên âm trong tiếng Anh không khớp được với kĩ thuật opera, để ca sĩ có thể chạm tới những nốt cao không tưởng và thấp không tưởng, vừa khỏe, vừa dài, vừa có tình, những kĩ thuật không hiểu sao đặc biệt hòa thuận với tiếng Ý và tiếng Pháp, và Ý cũng là cái nôi của nghệ thuật opera. Có một số sáng tác văn học của nhà văn Mỹ, như Edgar Allan Poe, khi viết thành vở opera cũng được dịch sang tiếng Pháp. À, lời thoại của opera đọc như một tác phẩm văn học thực thụ vậy. Còn những vở như  Faust (vở ruột của Bianca Castafiore) Don Giovanni (Đông Gioăn), là những cái tên chính mình cũng đã phải nghe qua, thể hiện ảnh hưởng của opera trong văn học và văn hóa phương Tây. Opera cũng không phải toàn bi kịch thống thiết, như vở Marriage of Figaro của Mozart là được giới thiệu cho Thảo là một vở hài kịch không cười thì thôi.

Theo ấn tượng ban đầu thì nghệ thuật opera không chỉ có giọng nhức tai của Bianca Castafiore...
(Bài Jewel bằng tiếng Ý, nhưng trên phim Tintin dịch ra tiếng Anh, nên Bianca không kéo dài dây dưa mấy so với nghệ sĩ opera biểu diễn thật :))

...Mà còn những bài quả thực đáng yêu và dễ nghe, như màn này trong Il Barbiere di Siviglia
(Anh thợ cạo thành Seville)

Trong video này ai không nghĩ tới cảnh chuột Jerry đem chanh lên mút trong lúc mèo Tom đang hát Opera trước khác giả thì coi lại phim cho vui :).

No comments:

Post a Comment